Pochodzenie Jezusa Chrystusa

Rodowód wg ew. Mateusza

Spróbujmy teraz zastanowić się nad rodowodem zapisanym w Ewangelii wg Św. Mateusza, w rozdziale pierwszym, a wersetach od 1 do 17. Ewangelista Mateusz podaje w tym miejscu prawny rodowód Jezusa poprzez linię Jego przybranego ojca Józefa. W momencie gdy Józef przyjął Marię jako swoją żonę, przyjął jednocześnie jej syna jako swojego, przekazując tym samym Jezusowi wszelkie dziedziczne prawa swojego rodu. Ewangelista Mateusz zwraca też uwagę na to, że Józef nie był biologicznym ojcem Jezusa. W wersecie 16 rozważanego fragmentu, Mateusz zmienia dotychczasowy styl pisania, który pojawił się we wcześniejszych wersetach i nie używa już sformułowania, że Józef spłodził, czyli został ojcem Jezusa, lecz stwierdza inaczej: „A Jakub spłodził Józefa, męża Marii, z której narodził się Jezus, którego zowią Chrystusˮ (Mt. 1:16 BGd).

Zauważmy, że werset rozpoczynający Ewangelię Mateusza zawiera w sobie skróconą genealogię Jezusa. W wersecie tym czytamy następujące słowa: „Księga o rodzie Jezusa Chrystusa, syna Dawidowego, syna Abrahamowegoˮ (Mt. 1:1 BGd). Ewangelista Mateusz, który kieruje swoją Ewangelię do Żydów, już na wstępie wykazuje, że Jezus jest potomkiem Abrahama i dziedzicem tronu Dawidowego.

Rozwinięcie skróconego rodowodu z wersetu pierwszego następuje w wersetach kolejnych. Ewangelista Mateusz wymienia kolejno imiona, zaczynając od Abrahama, a kończy na Jezusie. Taka kolejność wymieniania przodków Jezusa pozwala nazwać genealogię przedstawioną w Ewangelii Mateusza genealogią zstępującą. Struktura tego rodowodu została jasno określona w wersecie 17, gdzie czytamy następujące słowa: „Tak więc wszystkich pokoleń od Abrahama do Dawida jest czternaście; od Dawida do uprowadzenia do Babilonu − pokoleń czternaście; od uprowadzenia do Babilonu do Chrystusa − pokoleń czternaścieˮ (Mt. 1:17). Widzimy zatem, że Ewangelista Mateusz wyraźnie dzieli rodowód na trzy części zaznaczając, że każda z nich obejmuje 14 pokoleń, przy czym − jak zaraz wykażemy − nie zawsze wymienia je wszystkie. Fakt, iż niektóre pokolenia przy podawaniu rodowodu nie zostały wymienione, w żaden sposób nie wpływa negatywnie na wiarygodność genealogii. Możemy wspomnieć w tym miejscu dla przykładu, że kiedy Ezdrasz dowodzi, że pochodzi z rodu kapłańskiego (co zostało odnotowane w KsiędzeEzdrasza 7:1-5), to pomija on szereg imion kapłanów, które pojawiają się w innym zapisie (zob. 1 Kron. 5:27-41, 1 Kron. 6:1-15). Widać zatem, że chcąc udowodnić czyjeś pochodzenie od danej osoby, nie było koniecznym podawanie wszystkich przodków.

Spróbujmy przeanalizować nieco dokładniej trzy części rodowodu Jezusa zapisanego w Ewangelii Mateusza. Pierwsza seria 14 pokoleń jaka się tutaj pojawia rozpoczyna się od Abrahama, a kończy się na Dawidzie (Mt. 1:2-6). Jak zauważaliśmy już wcześniej, jest to ten sam fragment genealogii, który występuje w Ewangelii Łukasza.

Następnie, w przeciwieństwie do Ewangelisty Łukasza, Mateusz nie podąża linią Natana, syna Dawida, lecz prowadzi rodowód poprzez jego brata Salomona. I to właśnie Salomon otwiera w analizowanym fragmencie drugą serię 14 pokoleń, która kończy się na Jechoniaszu (Mt. 1:6-11). Ciekawą rzeczą jest to, że gdybyśmy zestawili ten drugi odcinek genealogii z zapisem starotestamentalnym (1 Kron. 3:11-12), to znajdziemy wzmiankę o trzech królach Judzkich, o których nie wspomina Ewangelista Mateusz. Są to: Ochozjasz (syn Jorama), Joaz (syn Ochozjasza) oraz Amazjasz (syn Joaza). Te trzy pokolenia należałoby umiejscowić w wersecie ósmym pierwszego rozdziału Ewangelii Mateusza pomiędzy Joramem, a Ozjaszem, w takiej kolejności w jakiej zostali oni wymienieni. Matką Ochozjasza czyli pierwszego wspomnianego króla Judzkiego była Atalia (2 Kron. 22:2), która była spokrewniona z Achabem. W Księdze Kronik znajdujemy następujące słowa dotyczące Ochozjasza i Atalii: „Także on [Ochozjasz] kroczył drogami rodu Achaba, gdyż jego matka [Atalia] była mu doradczynią w bezbożności. Czynił on to, co złe w oczach Pana, jak ród Achaba (…)ˮ (2 Kron. 22:3-4). Być może nieuwzględnienie w rodowodzie Jezusa tych trzech władców (Ochozjasza, Joaza i Amazjasza), będących potomkami niegodziwej Atalii, wiąże się z karą polegającą na tym, że Bóg nawiedza nieprawość do trzeciego i czwartego pokolenia (2 Mojż. 34:7).

Wspomnieliśmy już, że ostatnim imieniem wymienionym w ramach drugiej serii 14 podawanych przez Ewangelistę Mateusza imion jest Jechoniasz, o którym czytamy:„A Jozjasz spłodził Jechoniasza i braci jego podczas zaprowadzenia do Babilonuˮ(Mt. 1:11 BGd). Aby zrozumieć treść tego wersetu musimy sięgnąć do zapisów ze Starego Testamentu. Z Księgi Królewskiej (zob. 2 Król. 23:29-37, 2 Król. 24) dowiadujemy się, że: (i) synami Jozjasza byli: Joachaz, Joakim oraz Sedekiasz; (ii) Jechoniasz nie był synem Jozjasza, lecz jego wnukiem; Jechoniasz był natomiast synem Joakima. Mając te rzeczy na uwadze, nieco jaśniejszy staje się rozważany werset 11 z Ewangelii Mateusza. Ewangelista Mateusz pisząc o Jechoniaszu i jego braciach ma na myśli jedno pokolenie, w skład którego wchodzi trzech synów Jozjasza.

Kolejne wersety (werset 12 i późniejsze) związane są już z ostatnią, tj. trzecią częścią rodowodu, który obejmuje okres od rozpoczęcia niewoli babilońskiej do Chrystusa. Nie powinno dziwić już nas ponownie pojawiające się imię Jechoniasza rozpoczynające trzecią serię 14 następujących po sobie pokoleń.

Analizując genealogię Jezusa przedstawioną w Ewangelii Mateusza warto wspomnieć, że autor tej Ewangelii, w odróżnieniu od Ewangelisty Łukasza, umieszcza w rodowodzie imiona pięciu kobiet. Oprócz Marii, matki Jezusa, pojawiają się również: Tamar, Rahab, Rut oraz Betszeba (żona Uriasza). Nie wliczając Marii są to kobiety, które zaznaczyły się niezbyt chlubną historią.

Podsumowując pierwszy omówiony punkt podkreślmy, że pomimo występowania różnic w rodowodach podanych przez obu ewangelistów, zasadniczym ich zadaniem było wykazanie pochodzenia Jezusa Chrystusa, poprzez wskazanie na Niego, jako na obiecanego Mesjasza.

Podziel się