„Aniołowi Kościoła w Laodycei napisz: To mówi Amen, Świadek wierny i prawdomówny, Początek stworzenia Bożego” Objawienie 3:14
Co oznacza fakt nazwania Jezusa początkiem (arche – gr.) stworzenia? W jaki sposób słowo to określa relację pomiędzy Synem i Ojcem Bogiem?
Osoby wierzące w dogmat Trójcy często cytują powyższy werset udowadniając jej istnienie i komentują w następujący sposób: „Greckie słowo „arche” przetłumaczone tu jako „początek” znaczy „początek” i „zwierzchność” („Wielki Słownik grecko-polski Nowego Testamentu”, ks. Remigiusz Popowski, Vocatio, Warszawa, 1995) lub „geneza”, „pierwsza przyczyna” („A Concise Greek-English Dictionary of the New Testament”, United Bible Societies, 1971). W związku z powyższym Jezus miałby być pierwszą przyczyną, źródłem stworzenia stając się w ten sposób tożsamym z Bogiem Ojcem jako jedna z osób Trójcy.
Pozwólcie, że wrócę do pierwotnego pytania o znaczenie słowa „arche”. Słowo to występuje w NT 56 razy (STRONG nr 746 – można prześledzić wszystkie miejsca gdzie występuje to słowo), znaczenie jego jest jako „urzędy (1x), władza (1x), zwierzchności (3x), nadziemska władza (6x), końce (2x), pierwotny stan (1x), w znaczeniu początkowego okresu czasu (27x), w pozostałych miejscach trudno jest jednoznacznie określić trudno czy chodzi o „pierwszą przyczynę”, „źródło” czy „początek”. Jak dotąd nie ma rozstrzygającego argumentu w jakim znaczeniu użyte jest słowo „arche” w Obj. 3:14. Można werset ten czytać zarówno: „Jezus był pierwszym stworzeniem” jak i „Jezus był źródłem stworzenia”. Pobieżna analiza może wskazywać, że werset ten jest niejednoznaczny i jego zrozumienie zależy od wyznawanej teologii.
Prześledźmy w takim razie konstrukcje gramatyczną użytą w Objawieniu tj. arche + genetivus. Są to następujące wersety: Mat. 24:8, Mar 1:1; 13:8,19; Jan 2:11, Filip 4:15; Hebr 3:14, 5:12; 6:1; 7:3; 2 Piotr 3:4; Łuk. 20:20. W żadnym z tych wersetów„arche” nie oznacza „pierwszej przyczyny, źródła”. Co więcej za wyjątkiem Łuk 20:20 (gdzie arche oznacza władzę) wszędzie oznacza ono „początek” np. „początek ewangelii”, „początek boleści”, „początek stworzenia”, „początek znaków” itp. Szczególnie wymowne są 2 wersety które są niemal kopią gramatyczną Obj. 3:14mam na myśli Hebr. 5:12 i 6:1 gdzie czytamy o „początku słów Boga” i „początku nauki o Chrystusie” – wyraźnie kontekst wskazuje, że autorowi chodziło o pierwsze, podstawowe prawdy Chrześcijańskie. Dodatkowym argumentem jest 2 Piotr 3:4gdzie czytamy także o początku stworzenia „odkąd bowiem zasnęli ojcowie, wszystko trwa, jak było od początku stworzenia” (gr arches ktiseos). Jak widać z powyższej krótkiej analizy Obj. 3:14 nie jest jednoznacznym wersetem, ale posługując się tylko przykładami wersetów biblijnych (a nie słownikowym znaczeniem „arche”) wydaje się, że najuczciwszym zrozumieniem tego wersetu jest przyjęcie go tak jak jest tłumaczony czyli „początek stworzenia Bożego” – słowo „początek” oznacza, że kiedyś coś się zaczęło czego nie było.
Dodatkowe argumenty pozwalające tak rozumieć ten werset to:
- We wszystkich konstrukcjach gramatycznych arche + genetivus występuje ono w znaczeniu popierający anty-trynitarny punkt widzenia
- Jedyna dwa przypadki (Mar 13:19, 2 Piotr 3:4) występowania arche z wyrazem kitris (stworzenie) wskazują na początek stworzenia jako na określony punkt w przeszłości rozpoczynający coś
- W NT określenie władcy, księcia tłumaczone jest ze słowa archon (STRONG 758) a nie arche (STRONG 746). Właśnie słowo „archon” jest użyte w stosunku do Jezusa także przez Jana (Jan 3:1; 7:26; 7:48; 12:31,42; 14:30; 16:11 i Obj 1:5). Jest wysoce nieprawdopodobne by w Obj. 3:14 Jan zrobił wyjątek i użył słowa „arche” w znaczeniu władzy.
- „Początek stworzenia” jest spójne ze stwierdzeniami, że Ojcem Jezusa jest Bóg. Ojciec jest tym, który poprzedza chronologicznie Syna i jednocześnie daje mu życie.„Jak bowiem Ojciec ma żywot sam w sobie, tak dał i Synowi, by miał żywot sam w sobie” (Jan. 5:26), „jak mię posłał Ojciec, który żyje, a Ja przez Ojca żyję, tak i ten, kto mnie spożywa, żyć będzie przeze mnie” (Jan 6:57)
Powyższe argumenty dowodzą, że werset z Obj. 3:14 należy czytać, że Jezus był„pierwszym stworzeniem Bożym”. Najbliższym Mu i jednorodzonym jako Logos, jednak zawsze podległym Ojcu.
Jana 17:3 „A to jest życiewieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa.”
Opracowano na podstawie: A. Wiśniewski Trójca święta mit czy rzeczywistość?