Kiedy pierwszy raz usłyszałem o zwojach z nad Morza Martwego byłem bardzo zaskoczony. Wydawało mi się to niemożliwe, żeby odnaleźć coś, co przetrwałoby ponad 2000 lat, a co nie byłoby dziełem badań archeologicznych w pełnym tego słowa znaczeniu. Gdy słyszałem o odkrywaniu kolejnych miejsc ukrytych głęboko pod ziemią, pod zwalinami piasku, przyjmowałem to jako coś normalnego. Z drugiej jednak strony w przypadku odnalezionych zwojów bardzo mocno zastanowił mnie fakt, że przez ponad 2000 lat nikt nie był w stanie odkryć dzbanów ze Słowem Bożym. Dlaczego stało się to tak późno? Być może ma to jakiś związek z odrodzeniem narodu wybranego, gdyż zbiega się to w czasie z odrodzeniem Izraela jako państwo.
Zacznijmy jednak od historii. W 1947 roku beduińscy chłopcy pasący kozy wyruszyli na poszukiwanie jednej, która zaginęła. Zupełnie przypadkowe wrzucenie kamienia do jednej z dotąd nieznanych grot spowodowało stłuczenie dzbana, znajdującego się w owej grocie i odkryciu ciekawego znaleziska. Była to jedna z 11 dotychczas odkrytych grot, mieszcząca w sobie 7 dzbanów zawierających zwoje sprzed ponad 2000 lat. Na początku nikt nie był świadomy ważności tego odkrycia, przez to też zwoje były cięte na kawałki przez beduinów i sprzedawane na bazarach.
Jeden z owych fragmentów trafił w ręce handlarza, który skontaktował się z profesorem z Uniwersytetu Hebrajskiego, celem ocenienia zakupionych przez niego pism. Profesor zorientował się, że ma do czynienia z czymś wyjątkowym i postanowił kupić większą ilość od handlarza. Kupił trzy zwoje. Jeden był komentarzem do księgi Habakuka, drugi zawierał tekst księgi Izajasza, natomiast trzeci był nieznaną do tej pory „Księgą Wojny”, która opisywała starcie synów światłości z synami ciemności. Profesor stwierdził, że dzieła te są autorstwem jakiejś sekty związanej z żydostwem, jednak nie z jego głównym nurtem.
Więcej o historii Izraela przeczytasz w artykule:
CO ZAWIERAJĄ ZWOJE?
Ostatecznie do roku 1956 zostało znalezionych ponad 900 manuskryptów. Jednak tylko 9 zwojów zachowało się w stanie kompletnym i to właśnie one budzą najwięcej emocji. Badacze datują powstawanie rękopisów na czas pomiędzy III wiekiem p.n.e. a I wiekiem n.e. Pośród odnalezionych manuskryptów biblijnych, znajdują się w nich wszystkie księgi Starego Testamentu, oprócz Księgi Estery. Zwoje można podzielić na teksty biblijne zawierające fragmenty Biblii oraz teksty niebiblijne, które są nawiązaniem do pism starotestamentalnych w postaci parafrazy, bądź komentarza do poszczególnej księgi. Dodatkowo można wyróżnić trzecią kategorię, która nie jest bezpośrednio związana z tekstem biblijnym, a zawiera przepisy związane ze wspólnotą, sektą zamieszkałą w Qumran, będącą zapewne twórcą owych tekstów.
Najlepiej zachowanym zwojem jest ten zawierający kompletny 66 rozdziałów księgi Izajasza. Największym natomiast zwojem, mierzącym ponad 8 m długości, jest tzw. „Zwój świątynny”. Jest on również najcieńszym zwojem, bo spisany na pergaminie o grubości zaledwie jednej dziesiątej części milimetra. Zawiera on instrukcje dotyczące budowy i eksploatacji świątyni. Zwój łączy w sobie przepisy pochodzące z ksiąg Mojżeszowych.
Istnieje kilka teorii na temat autorów i właścicieli owych zwojów. Najbardziej prawdopodobną, do której przychyla się zdecydowana większość ludzi badających to odkrycie, jest teoria o esseńczykach, jako autorach tych dzieł. W Piśmie Świętym odnajdujemy jedynie 2 stronnictwa religijne, które wpływały na myśl religijną Żydów w czasie pierwszej obecności Jezusa.
Więcej na temat Pisma Świętego przeczytasz w artykule:
https://www.52prawdy.pl/124-biblia-jest-prawdziwym-dzielem-bozym/
TRZECIA GRUPA
Faryzeusze oraz Saduceusze nie zgadzając się z nauczaniem Jezusa, wystawiali Nauczyciela na publiczne dyskusje dotyczące tematów, które były zasadniczymi dla owych grup. Ze źródeł historycznych, innych niż Biblia, dowiadujemy się o istnieniu trzeciej grupy, trzeciego stronnictwa religijnego – esseńczykach. Informację i dowody na ich istnienie podawał Józef Flawiusz, Filon Aleksandryjski i Pliniusz Starszy. Pierwszy z nich w swoim dziele[1] napisał tak:
„W owym czasie istniały trzy sekty Żydów, różniące się opinią na temat wolności ludzkiego działania. Pierwsza z nich zwana sektą faryzeuszy, druga saduceuszy, trzecia zaś esseńczyków. Co się tyczy faryzeuszy — twierdzą oni, iż niektóre z ludzkich czynów, lecz nie wszystkie, są skutkiem przeznaczenia, inne zaś zależne od naszej własnej woli, toteż choć jesteśmy poddani losowi, częściowo też jesteśmy własnego losu panami. Jednak sekta esseńczyków uważa, że przeznaczenie wyłącznie rządzi losem człowieka i nic, co go spotyka, nie jest od niego zależne. Co się tyczy Saduceuszy, odrzucają oni los twierdząc, że nie istnieje nic takiego, oraz że jesteśmy odpowiedzialni za to, co nas spotyka, tak iż sami przynosimy sobie powodzenie, i sami też ponosimy karę za nasze błędy, jakich się dopuszczamy.”
Ciężko jest uchwycić początek powstania tej grupy religijnej, jednak z pozostałych zapisów wynika, że działalność esseńczyków była nakierowana na unikanie kontaktów ze Świątynią i zamykanie się w izolowanych grupach. W zgodzie z tą charakterystyką jest treść niektórych zwojów, traktujących o odrzuceniu instytucji kapłaństwa przez Pana Boga. Cechowali się oni również obsesją na punkcie ceremonialnej czystości i szczególny nacisk kładli na przestrzeganie sabatu.
ESSEŃCZYCY AUTORAMI ZWOJÓW?
„Co więcej, są oni bardziej pedantyczni od innych Żydów, jeżeli chodzi o powstrzymywanie się od pracy w dniu siódmym, gdyż nie tylko przygotowują swoje jedzenie dzień wcześniej, nie mogą rozpalać ognia w tym dniu, ale również nie przestawią żadnego przedmiotu z jego miejsca, ani też go na nim nie położą.”[1]
Dodatkowo jednym z głównych zajęć esseńczyków było przepisywanie i studiowanie starożytnych pism, co mocno rzutuje na prawdziwość teorii o nich jako autorach zwojów w Qumran.
Przez lata istniało również wiele teorii na temat zawartości zwojów. Wynikało to z długiego czasu pracy nad kompletowaniem skrawków materiału i małej liczby osób dopuszczonej do tej pracy. Ostatecznie dzisiaj każdy ma dostęp do treści zwojów poprzez projekt udostępnienia zwojów w formie online w Internecie. Do dyspozycji mamy wyszukiwarkę, która pomaga szukać interesujących nas fragmentów według miejsca znalezienia, języka, a także rodzaju tekstu[2].
Więcej o symbolach, także Biblijnych przeczytasz w artykule:
https://www.52prawdy.pl/123-symbole-w-zyciu-i-w-biblii/
CO Z KSIĘGĄ ESTERY?
Wróćmy jeszcze na chwilę do postawionego na samym początku pytania – dlaczego zwoje zostały odnalezione tak późno? Kiedy rozpoczynałem pisanie tego artykułu i zadałem to pytanie, nie przychodziło mi nic na myśl, oprócz zasugerowanej daty powstania państwa Izraelskiego rok po odnalezieniu pierwszych rękopisów. Gdy zobaczyłem informację o braku jako jedynej w tym zbiorze księgi Estery, ponownie bardzo mnie to zastanowiło i skłoniło do zadania pytania, czy może to być przypadek? Czy jest coś wyjątkowego w tej księdze, co mogłoby wskazywać na to, że nie znajdujemy jej w Qumran?
Głównym wątkiem księgi Estery jest próba unicestwienia narodu Izraelskiego i ich wybawienie z ręki Hamana. Postawa Hamana wyjątkowo przypomina niektórych przywódców z czasów II wojny Światowej. Mowa o tym samym dziesięcioleciu co znalezisko w Qumran, odkryte w dwa lata po zakończeniu wojny, a zaledwie rok przed wielkim zwycięstwem Żydów 14 maja 1948 roku. Być może nie ma to żadnego związku, a jest to tylko próba nadinterpretacji – przecież tylko kilka ksiąg zostało odnalezionych w ich większych fragmentach, więc brak jednej księgi, jakiegokolwiek jej fragmentu może być dziełem przypadku.
Z drugiej strony wiemy, że przypadki nie istnieją, chociaż czasami nie potrafimy jeszcze tego objąć i zobaczyć takim jakie jest w rzeczywistości. Znajdujemy jakieś połączenia czasowe, kontekstowe, ale nic wyraźnego na tyle aby postawić śmiałą tezę. Tutaj również trudno mówić o jednoznacznym wytłumaczeniu tak długo skrywanego skarbu w jaskiniach, które przez tyle lat były na wyciągnięcie ręki.
[1] Mowa o Książce Józefa Flawiusza „Dawne dzieje Izraela”, znanej też pod tytułem „Starożytności żydowskie” (Iudaike archaiologia– Antiquitates Iudaicae) wydanej w Polsce przez Oficynę Wydawniczą „Rytm”;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Józef_Flawiusz
[2] Przeglądanie rękopisów jest dostępne pod adresem: deadseascrolls.org.il