Pochodzenie Jezusa Chrystusa

W artykule „Na początku było Słowoˮ podjęto temat dotyczący istoty jaką był Logos. Opierając się na zapisach Ewangelisty Jana (Jan 1:1-3):

zwrócono uwagę na znaczenie pojawiających się w tym fragmencie dwóch wyrazów − ʻSłowoʼ oraz ʻBógʼ;
zidentyfikowano „początekˮ o którym wspomina apostoł Jan;
przywołano funkcje jakie spełniał Jezus Chrystus gdy był Logosem;
rozważono zapis stanowiący, że „Słowo było Bogiemˮ.

Analizując trzy pierwsze wersety pierwszego rozdziału ewangelii Jana podkreślono tym samym niebiańskie pochodzenie Jezusa Chrystusa. We wspomnianym artykule przywołano i krótko skomentowano werset 14 pierwszego rozdziału Ewangelii Jana, w którym czytamy, że „Słowo ciałem się stałoˮ.

Kontynuując temat podjęty uprzednio zastanowimy się nad pochodzeniem Jezusa Chrystusa, przy czym rozważania te należy traktować jako uzupełnienie myśli, jakie zaprezentowano w artykule „Na początku było Słowoˮ. Omawiając temat pochodzenia Jezusa Chrystusa tym razem zwrócimy uwagę na trzy kwestie. Po pierwsze, zastanowimy się nad pochodzeniem Jezusa Chrystusa w świetle podanych przez Ewangelistów rodowodów. Po drugie, przywołamy pewne świadectwa wydane przez Jezusa podczas Jego pierwszego przyjścia, w których wyraźnie zaznacza On, iż istniał dużo wcześniej zanim zstąpił na ziemię. Po trzecie, spróbujemy wyciągnąć pewne lekcje płynące z nauki dotyczącej pochodzenia Jezusa Chrystusa.

Przejdźmy zatem do pierwszego wspomnianego punktu. Na początek zadajmy sobie pytanie: czy każdy spośród czterech Ewangelistów zwraca uwagę na genealogię czyli pochodzenie Jezusa? Na tak postawione pytanie możemy odpowiedzieć twierdząco. Zaznaczyliśmy już, że apostoł Jan w trzech początkowych wersetach pierwszego rozdziału swojej Ewangelii podkreśla niebiańskie pochodzenie Jezusa Chrystusa. Podobnie czyni też Ewangelista Marek, który rozpoczyna swoją Ewangelię słowami„Ten jest początek Ewangelii Jezusa Chrystusa, Syna Bożegoˮ (Mr. 1:1 BGd). Pozostali dwaj Ewangeliści podają nieco obszerniejsze genealogie, podkreślając ziemskie pochodzenie Jezusa Chrystusa. Poświęćmy nieco więcej uwagi tym dwóm dłuższym i nieidentycznym względem siebie rodowodom Jezusa.

Rodowód wg ew. Łukasza

Na początek zastanówmy się nad rodowodem Jezusa podanym przez św. Łukasza, który został zapisany w trzecim rozdziale jego Ewangelii, a wersetach od 23 do 38. Ewangelista Łukasz podaje w tym miejscu rodowód Jezusa poprzez linię Jego matki, tj. Marii. Podaje on zatem rzeczywisty rodowód Jezusa; rzeczywisty, rozumiany w tym sensie, że podkreśla on rzeczywiste ziemskie pochodzenie Syna Bożego i Marii. Na taki charakter rodowodu może wskazywać werset 23, będący początkowym fragmentem prezentowanej genealogii. Ewangelista Łukasz rozpoczyna rodowód Jezusa od następującego stwierdzenia: „A Jezus poczynał być jakoby w trzydziestu latach, będąc (jako mniemano) synem Józefa, syna Helegoˮ(Łk. 3:23 BGd). Zauważmy, że użyte w tym przytoczonym wersecie sformułowanie „jako mniemanoˮ zdaje się sugerować myśl, iż Jezus jedynie przez ludzi był postrzegany jako syn Józefa. Faktycznie był Synem Boga i Marii (zob. Łk. 1:32-35).

Inny argument, jaki możemy przytoczyć na poparcie myśli, iż w Ewangelii Łukasza przedstawiono genealogię Marii, a nie Józefa, jest związany z gramatyką języka greckiego, w którym spisana była Ewangelia Łukasza. Zanim jednak podamy sedno tego argumentu, zwrócimy uwagę na jeszcze jedną istotną rzecz. Ewangelista Łukasz podając rodowód trzyma się tradycji żydowskiej, zgodnie z którą imiona kobiet nie były uwzględniane w rodowodzie. Jeżeli przedstawiano genealogię kobiety zgodnie z tą tradycją, to posługiwano się imieniem jej męża. Taka sytuacja oznaczała jednak, że ciężko było rozróżnić czy dany rodowód jest rodowodem męża, czy też żony. Zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku pojawiało się wyłącznie imię męża. W tym miejscu pomocną okazuje się właśnie gramatyka języka greckiego, która często wykorzystuje określony przedimek osobowy. Analizując tekst rodowodu pod kątem występowania tego przedimka, okazuje się, że jedynie przed imieniem Józef, pojawiającym się w wersecie 23, ten przedimek został pominięty. Sytuacja ta może wskazywać na to, że rodowód przedstawiony w Ewangelii Łukasza nie jest rodowodem Józefa, lecz jego żony Marii.

Rozważając werset 23, otwierający rodowód Jezusa, warto zauważyć, że Józef nazwany jest tutaj synem Helego. Z kolei w Ewangelii Mateusza znajdujemy wzmiankę, iż Józef jest synem Jakuba (Mt. 1:16). Czy zatem możliwym jest, aby Józef miał dwóch różnych ojców? Owszem, jeżeli są oni ojcami w innym sensie. Jakub był naturalnym (biologicznym) ojcem Józefa. Natomiast dla Helego, będącego ojcem Marii, Józef stał się prawnie synem w momencie gdy poślubił Marię; innymi słowami mówiąc Józef stał się wówczas zięciem Helego.

Jeżeli zaczniemy czytać dalsze wersety Ewangelii Łukasza opisujące genealogię Jezusa, to okazuje się, że dochodzimy aż do Adama, który nazwany jest synem Bożym. Widzimy zatem, iż Ewangelista Łukasz prezentując rodowód Jezusa podaje imiona jego przodków wstecz, co często określa się mianem genealogii wstępującej. Nie bez znaczenia jest również fakt, że rodowód kończy się na Adamie i Bogu. Ewangelia Łukasza była pisana do szerokiego grona pogan. Stąd też Łukasz wykazuje, że Jezus pochodzi z rodu Adama i podkreśla związek Chrystusa nie tylko z Żydami, ale ze wszystkimi ludźmi.

Przyjrzyjmy się teraz nieco bliżej pokoleniom, które pojawiają się w rodowodzie. Ewangelista Łukasz wymienia 77 imion, przy czym tym ostatnim, czyli siedemdziesiątym siódmym pokoleniem, licząc od Boga, będącego Ojcem Adama, jest właśnie Jezus. Ta liczba 77 pokoleń jest liczbą bardzo wymowną. Jest to wielokrotność liczby siedem i być może posiada ona swój wymiar symboliczny.

Analizując nieco dokładniej rodowód Jezusa możemy dokonać jego podziału na kilka części. Pierwsza część obejmuje 21 podanych imion, począwszy od Boga, aż do Tarego, ojca Abrahama (Łk. 3:34-38). Jest to zarazem ta część genealogii, która nie pojawia się u Ewangelisty Mateusza. Następnie Łukasz kontynuuje rodowód poprzez Abrahama, Izaaka, Jakuba, Judę, i tak dalej, dochodząc aż do Dawida, wymieniając tym samym łącznie 14 pokoleń (Łk. 3:31-34), które pokrywają się z tymi, podanym w Ewangelii Mateusza. W dalszym ciągu Ewangelista Łukasz prowadzi rodowód poprzez linię brata Salomona, Natana, którzy pochodzili z tej samej matki − Betszeby (1 Kron. 3:5). Nie wliczając już Natana, dalej Łukasz podaje kolejnych 39 przodków Marii, kończąc na jej ojcu Helim (Łk. 3:23-31).

Kontynuuj: Strona 2